استرس چگونه باعث تغییر فشار خون میشود؟
مدیرگروه سلامت روان، اجتماعی و اعتیاد در دانشگاه علوم پزشکی خراسان شمالی به مناسبت اجرای پویش ملی سلامت و غربالگری دیابت و پرفشاری خون از مطالباتی را درباره استرس و نقش آن در تغییر فشار خون مطرح کرد و گفت: هنگامی که در یک موقعیت استرسزا قرار میگیریم، بدن ما هورمونهایی تولید میکند. این هورمونها به طور موقت فشار خون را بالا میبرند. با بالارفتن فشار خون ضربان قلب سریعتر شده و رگهای خونی باریک میشوند. هورمونهایی که بدن در واکنش به استرس تولید میکند، میتواند به شریانهای ما آسیب بزنند و باعث بیماریهای قلبی شوند.
دکتر سیده ریحانه رضوانی در گفت و گو با وبدا، افزود: نباید این نکته را فراموش کرد که نوع واکنش ما به استرس نیز میتواند در ابتلا به بیماری فشار خون بالا تاثیر داشته باشد. در مواجهه با استرس داشتن رفتارهای مانند استعمال سیگار، نوشیدن الکل، خوردن غذاهای ناسالم تاثیر زیادی روی افزایش فشار خون دارد.
وی با بیان اینکه مدتزمان افزایش فشار خون از فردی به فرد دیگر متفاوت است، عنوان کرد: تا زمانی که استرس دارید، فشار خون بالا است. اما در نهایت نحوه مقابله با استرس میتواند به کنترل فشار خون کمک کند. بدن این نوع تغییرات حاد در فشار خون را میتواند تحمل کند. زمانی افزایش فشار خون با استرس و اضطراب نگرانکننده است که بالارفتن آن بهصورت مزمن باشد.
استرس مزمن و فشار خون
مدیر گروه سلامت روان، اجتماعی و اعتیاد در دانشگاه علوم پزشکی خراسان شمالی افزود: مطالعات اخیر نشان میدهند که بدن در زمان استرس طولانیمدت هورمونهای استرس بیشتری تولید میکند. استرس علاوه بر عوارضی که روی جسم و روان دارد، باعث تغییراتی در عادات و سبک زندگی میشود. برخی از این عادات نادرست مانند افزایش مصرف سیگار و الکل میتوانند روی افزایش فشار خون تاثیر زیادی داشته باشند.
دکتر رضوانی خاطرنشان کرد: معمولا افرادی که استرس مزمن را تجربه میکنند، دچار اختلالاتی در خواب هستند، زیاد ورزش نمیکنند و انتخاب رژیم غذایی آنها نادرست است. تمامی این موارد میتوانند باعث افزایش فشار خون شوند.استرس مزمن و طولانیمدت میتواند خطرناک باشد و آسیبهایی به جسم روان وارد کند. یکی از این آسیبها بیماری فشار خون است.
چه زمانی استرس حاد به استرس مزمن تبدیل میشود؟
وی در پاسخ به این سوال گفت: همه ما در طول زندگی خود استرس را تجربه میکنیم. اگر در شرایطی قرار دارید که برای چندین هفته در موقعیت استرسزا هستید، خطر تبدیلشدن به استرس مزمن وجود دارد. البته این موقعیت به درک شما از استرس بستگی دارد. ممکن است موقعیت استرسزای خاصی برای یک فرد بسیار پرتنش باشد و شخص دیگر بتواند آن را مدیریت کند. برخی افراد با استرس راحتتر کنار میآیند و استرس خود را مدیریت می کنند.
کدام فعالیتها استرس و فشار خون را کاهش میدهد؟
وی عنوان کرد: برای مقابله با استرس، مدیریت استرس، و پیشگیری از استرس باید ابتدا علت استرس را پیدا کنیم. صحبت کردن با فرد قابل اعتماد مثل دوست نزدیک، اعضای خانواده و همسر کمک میکند که کمی از فشار عصبی ناشی از استرس بکاهید. اگر میزان استرس به حدی زیاد است که زندگی از حالت طبیعی خود خارج شده باشد حتما باید به متخصص روانشناس یا روانپزشک مراجعه کنید.
وی افزود: اقداماتی برای کاهش استرس نه تنها میتوانند به بهبود سلامتی قلب کمک کنند، بلکه میتوانند فشار خون را نیز کنترل کنند با مدیریت استرس در طولانیمدت و ایجاد تغییراتی در سبک زندگی میتوان به بهبود سلامت بدن و کاهش فشار خون در درازمدت کمک کرد. برای مدیریت استرس از راهکارهای زیر می توان استفاده کرد.
دکتر رضوانی برنامه ریزی دقیق روزانه را در کاهش استرس موثر دانست و اعلام کرد: اگر همیشه برای انجام کارها عجله داشته باشید، مدام دچار استرس میشوید. فعالیتهایی که وقت زیادی از شما میگیرند، اما مهم نیستند، حذف کنید. نفس عمیق بکشید. نفسهای عمیق و آهسته در زمان استرس میتواند به آرامش شما کمک کند.
وی بیان کرد: ورزش را فراموش نکنید. فعالیت بدنی یک استرسزدای طبیعی است. اگر فشار خون بالا دارید، قبل از ورزش با پزشک خود مشورت کنید. یوگا و مدیتیشن را انتخاب کنید. این نوع تمرینات بدن را تقویت کرده و باعث آرامش میشوند. با انجام یوگا و مدیتیشن میتوان فشار خون سیستولیک را کاهش داد.
وی با توصیه به اینکه به اندازه کافی بخوابید، تصریح کرد: خواب ناکافی یا خواب با کیفیت پایین میتواند عوارض استرس را شدیدتر کند. احساسات خود را کنترل کنید. سعی کنید هنگام برخورد با مشکلات به خود مسلط باشید و برای یافتن راهحل تمرکز کنید. برای افزایش آرامش به خدا توکل کنید و ایمان داشته باشید. وی توصیه کرد: واقع نگر باشید، تعیین اهداف دور از واقعیت باعث میشود نتوانید انتظارات لازم را برآورده کنید و دچار استرس شوید. پس برای مدیریت استرس خود بهتر است واقعیت را ببینید و مثبت اندیش باشید.
وی خاطرنشان کرد: ترکیب چند تا از راه کارهای عنوان شده، میتواند تأثیر به ویژه ای بگذارد و کمک بیشتری به شما بکند. مهمترین نکته این است که روشی را انتخاب کنید که برای شما مناسبتر باشد