یکی از نام ها و ویژگی های قرآن، شفاست که در آیاتی چند از آن یاد شده است. آنجا که می فرماید:

وَ نُنَزِّلُ مِنَ الْقُرْآنِ ما هُوَ شِفاءٌ وَ رَحْمَةٌ لِلْمُؤْمِنِینَ وَ لا یزِیدُ الظَّالِمِینَ إِلَّا خَساراً[1]

واز قرآن، آن چه شفا و رحمت است برای مؤمنان نازل می کنیم؛ و ستمگران را جز خسران (و زیان) نمی افزاید.

و نیز می فرماید:

قَدْ جاءَتْکمْ مَوْعِظَةٌ مِنْ رَبِّکمْ وَ شِفاءٌ لِما فِی الصُّدُورِ[2]

قرآن، موعظه ای آسمانی است برای شفای دردهای درونیتان.

قرآن هم الفاظش شفابخش است و هم قوانین و محتوایش.

قرآن، نسخه منحصر به فردی است که می تواند داروی شفابخش امراض گوناگون روحی باشد. امام علی (ع) می فرماید:

فَاسْتَشْفُوهُ مِنْ أَدْوَائِکمْ وَ اسْتَعِینُوا بِهِ عَلَی لَأْوَائِکمْ فَإِنَّ فِیهِ شِفَاءً مِنْ أَکبَرِ الدَّاءِ وَ هُوَ الْکفْرُ وَ النِّفَاقُ وَ الْغَی وَ الضَّلَال[3]

برای درمان بیماری خود، از قرآن شفا بطلبید و برای پیروزی بر شداید و مشکلات، از آن یاری بجویید، چرا که در قرآن شفای سخت ترین بیماری ها یعنی کفر، نفاق، جهل و ضلالت است.

همچنین می فرماید:

و استشفوا بنوره فإنه شفاء الصدور[4]

از نور آن شفا بجویید که شفابخش سینه هاست.

و نیز می فرماید:

و علیکم بکتاب الله فإنه الحبل المتین و النور المبین و الشفاء النافع[5]

بر شما باد، عمل کردن به قرآن، که ریسمان محکم الهی، و نور آشکار و درمانی سودمند است.

و در فرازی دیگر می فرماید:

ألا إن فیه علم ما یأتی و الحدیث عن الماضی ودواء دائکم و نظم ما بینکم[6]

بدانید که درقرآن علم آینده و حدیث روزگاران گذشته است، شفادهنده دردهای شما، و سامان دهنده امور فردی و اجتماعی شما است.

همچنین می فرماید:

فیه شفاء المستشفی و کفایة المکتفی[7]

در قرآن، شفا برای شفاطلب و کفایت برای نیازمند وجود دارد.

سؤالی که در اینجا مطرح می شود، این است که مقصود از شفا بودن قرآن چیست؟ آیا مقصود آن است که قرآن شفا دهنده بیماری های جسمی است یا این که قرآن، شفا دهنده بیماری های روحی و روانی است؟ از خود آیات قرآن استفاده می شود که قرآن شفا دهنده بیماری های روحی است [8] و اگر مقصود از شفا در قرآن، درمان بیماری های جسمی بود، باید همگان بتوانند از درمان قرآن بهره ببرند. در حالی که قرآن می فرماید: ظالمین نمی توانند از قرآن بهره ببرند.[9] و نباید شفای قرآن ویژه اهل ایمان باشد، در حالی که قرآن می فرماید: قرآن برای مؤمنان شفاست.[10]

از واژه شفا می توان این گونه برداشت نمود که قرآن در صدد ریشه کن کردن یک بیماری است. چنان که از نظر لغوی نیز شفا به معنای اشراف بر چیزی است و چون در این حالت بر بیماری غلبه می شود، آن را شفا می گویند.[11]

البته قطعاً با خواندن سوره ها و آیه های قرآن و تبرک جستن به آنها، بسیاری ازبیماری های جسمی نیز درمان می یابد.[12] علامه مجلسی می فرماید:

من خود تجربه کرده ام، متجاوز از هزار بیمار سخت را که از علاج مأیوس شده بودند، با سوره حمد معالجه و شفا یافته اند.[13]

آقای سید محمود حمیدی می گوید: در بیماری عمومی آنفولانزا که بیشتر اهالی شیراز به آن مبتلا شده بودند (محرم 1337 قمری) من و اهل خانه ام نیز مبتلا شدیم، در آن حال سیدجلیل مرحوم آقای سیدمیرزا- امام جماعت مسجد فتح- را دیدم که در مسجد وکیل پس از نماز جماعت به یک نفر فرمود: به مردم بگو دست راست خود را بر شقیقه خود بگذارید و آیه شریفه «وَ نُنَزِّلُ مِنَ الْقُرْآنِ ما هُوَ شِفاءٌ وَ رَحْمَةٌ لِلْمُؤْمِنِینَ وَ لا یزِیدُ الظَّالِمِینَ إِلَّا خَساراً»[14] را هفت مرتبه بخوانید و بر هرکه بخوانید خدا شفا می دهد.

من آیه شریفه را هفت مرتبه خواندم و خداوند شفا داد، برخاستم و دست بر شقیقه فرزندم گذاردم و خواندم او هم خوب شد و از بستر برخاست، خلاصه تمام اهل خانه در همان روز خوب شدند و از آن سال تا به حال هرکس از خانواده ام سردرد می گیرد، همین آیه شریفه را بر او می خوانم، شفا می یابد.[15]

پی نوشت ها

[1] . اسراء/ 82.

[2] . يونس/ 57.

[3] . نهج ‏البلاغه، خطبه 176.

[4] . نهج ‏البلاغه، خطبه 109.

[5] . نهج البلاغه، خطبه 156.

[6] . نهج البلاغه، خطبه 158.

[7] . نهج البلاغه، خطبه 152.

[8] . يونس/ 57.

[9] . اسراء/ 82.

[10] . فصلت/ 41.

[11] . التحصيل فى كلمات القران الكريم، مصطفوى، ج 6، ص 91.

[12] . مجمع البيان، ج 5 و 6، ص 673؛ التبيان، ج 5، ص 395.

[13] . شناخت قرآن از رهگذر قرآن، آيه الله كريمى جهرمى، ص 90.

[14] . اسراء/ 82.

[15] . شناخت قرآن از رهگذر قرآن، على كريمى جهرمى، ص 93؛ داستان‏هاى شگفت، آيه الله دستغيب، ص 197.