شناسایی و درمان بهموقع اختلالات گفتاری کودکان ضروری است
متخصص مغز و اعصاب کودکان و عضو هیئت علمی دانشگاه علوم پزشکی خراسان شمالی به مناسبت قرار گیری در روز ملی گفتار درمانی با بیان اینکه گفتار و زبان بخش مهمی از رشد شناختی و اجتماعی کودک را تشکیل میدهد، گفت: تشخیص زودهنگام اختلالات گفتاری و ارجاع به گفتاردرمانگر، میتواند از بسیاری از آسیبهای روانی، تحصیلی و اجتماعی در آینده پیشگیری کند.

دکتر میثم بابایی روز دوشنبه یکم اردیبهشت 1404 در گفت و گو با وبدا، با اشاره به نحوه شناسایی کودک دارای اختلال گفتاری، افزود: تاخیر در گفتار یکی از علائم است، اگر کودک تا ۱۸ ماهگی هیچ کلمهای را بیان نمیکند، یا تا ۲ سالگی نمیتواند دو کلمه را ترکیب کند، باید بررسی تخصصی انجام شود.
وی با اشاره به عدم درک گفتار، اضافه کرد: کودکانی که در درک دستورات ساده مشکل دارند ممکن است اختلال زبانی داشته باشند، همچنین گفتار نامفهوم بعد از ۳ سالگی، بخصوص اگر حتی اعضای خانواده نیز او را درک نکنند، نیاز به ارزیابی دارد.
عضو هیئت علمی دانشگاه علوم پزشکی خراسان شمالی، تکرار یا لکنت را نیز از دلایل برشمرد و عنوان کرد: تکرار غیرعادی کلمات یا گیرکردن در حین صحبت نیز از نشانههای اختلالات گفتاری است.
دلایل بروز اختلال گفتاری در کودکان
این متخصص در پاسخ به این سوال که دلایل بروز اختلال گفتاری در کودکان چیست؟ نیز گفت: عوامل عصبی و ژنتیکی از جمله دلایل است، برخی از اختلالات مانند اوتیسم، ADHD، یا صدمات مغزی، بر گفتار تأثیر مستقیم دارند.
وی عوامل محیطی را از دیگر عوامل ذکر و عنوان کرد: کمتحرکی زبانی کودک، عدم تعامل با والدین، یا محرکهای محیطی ضعیف، ممکن است گفتار را به تأخیر بیندازد.
وی به نقصهای شنوایی و اختلالات ساختاری هم اشاره و بیان کرد: کودکی که صداها را بهدرستی نمیشنود، نمیتواند بهدرستی حرف بزند، اختلالاتی مانند شکاف کام یا مشکلات دهان و زبان نیز از جمله موارد است.
به گفته دکتر بابایی، گفتوگو با کودک از سنین پایین، حتی اگر هنوز حرف نمیزند.خواندن کتاب و داستان برای تحریک زبان و واژگان.بررسی شنوایی نوزادان بهصورت منظم در بدو تولد و سنین حساس و جلوگیری از استفاده افراطی از تلویزیون و موبایل که باعث کاهش تعامل کلامی کودک میشود می تواند در پیشگیری از اختلالات گفتاری در کودکان کمک کننده باشد.
وی یادآوری کرد: در بیشتر موارد زمینه خانوادگی در اختلال گفتار وجود دارد و در این خصوص جای نگرانی نیست.
درمان اختلالات گفتاری
دکتر بابایی تأکیدکرد که درمان موفق وابسته به تشخیص زودهنگام و برنامه گفتاردرمانی مداوم است. به گفته این متخصص گفتاردرمانگران با استفاده از تکنیکهای علمی و بازیمحور، مهارتهای گفتاری کودک را بهبود میبخشند. در برخی موارد همکاری روانشناس، شنواییشناس و متخصص مغز و اعصاب نیز ضروری است.
وی تاکید کرد: والدین باید به علائم هشداردهنده حساس باشند و در صورت مشاهده تأخیر یا مشکل گفتاری، بدون نگرانی به متخصص مربوطه مراجعه کنند. وی با تاکید بر ممنوعیت استفاده از موبایل و تلویزیون به ویژه برای کودکان زیر 3 سال، خاطرنشان کرد: با مداخله بهموقع، بسیاری از کودکان میتوانند به گفتاری روان، واضح و مؤثر دست پیدا کنند.
نظر دهید