روح الله یزدانی روز یکشنبه 4 خردادماه 1404 در گفت و گو با وبدا گفت: در حال حاضر در استان خراسان شمالی در10مرکز شهری و13مرکز شهری-روستایی و34مرکز روستایی و3بیمارستان نمونه گیری از پاشنه پا از نوزادان در 3تا5 روزگی در قالب طرح غربالگری کم کاری تیرویید مادرزادی انجام می‌شود.

 

وی با بیان اینکه در سال ۱۴۰۳ تعداد 11 هزار و 547 نوزاد متولد شده غربالگری شدند، افزود: ۱۰۷ نوزاد با tsh بالا ومشکوک به کم کاری تیروئید نوزادی شناسایی شدند که همه موارد به متخصص جهت شروع درمان ارجاع شده و تحت مداوا قرار گرفتند.

 

وی با بیان اینکه هر ساله روز جهانی تیروئید در 25 می ( 4 خرداد۱۴۰۴) برای افزایش آگاهی در مورد این غده حیاتی در بدن نامگذاری شده و پس از آن هفته اطلاع رسانی تیرویید برگزار می شود، خاطرنشان کرد: هدف این روز و هفته، ایجاد آگاهی و ترغیب مردم به صحبت در مورد شرایط تیروئید، علل آن و گزینه های درمانی موجود است. روز جهانی تیروئید همچنین به مردم در مورد اهمیت تیروئید از نظر سلامت عمومی آموزش می دهد.

 

وی با اشاره به اینکه بروز بیماری کم کاری تیرویید نوزادان علت های زیادی دارد، عنوان کرد: کمبود ید ازدواجهای فامیلی ابتلا مادر به بیماری هایی مثل مشکلات تیرویید، دیابت، فشارخون بالا در دوران بارداری (پره اکلامپسی) افزایش ید در بدن، مصرف بعضی از داروهای حاوی ید مثل شربتهای اکسپکتورانت، مصرف بعضی از داروها مثل دوپامین، کورتن، آدرنالین (در نوزاد و مادر)، لیتیوم، آمیودارون و (در مادر) برخی از این علل هستند.

 

وی با بیان اینکه بیماران در بدو تولد معمولاعلامتی ندارند و بتدریج علایم و نشانه های بیماری بروز می کنند، ادامه داد:  این علایم و نشانه ها عبارتند از:  نوزادان با وزن غیرطبیعی(نوزادان با وزن بیش از 4000 و یا کمتر از 2500 گرم) تولد بعد از هفته 42 بارداری، فونتانل خلفی بزرگ، اختلال در شیرخوردن )کم اشتهایی، گیرکردن مکرر غذا در گلو، ضعف در مکیدن و ...)، ااختلالات تنفسی (آپنه، تنفس صدادار و گرفتگی بینی) ناشی از بزرگی زبان، اختلال تنفسی، خواب آلودگی، کم گریه کردن، کم تحرکی، یبوست شدید، شکم بزرگ، فتق نافی، کم بودن دمای بدن (درجه حرارت بدن اغلب کمتر از 35 درجه است)، سردی و سیانوز انتهاها، ادم اندام تناسلی و نبض کند شایع هستند.

 

یزدانی اضافه کرد: در مبتلایان معمولا وزن و قد در حد نرمال است، اما ممکن است دور سر مختصری افزایش داشته باشد. این علایم در روزهای اول تولد بسیارکم و غیراختصاصی هستند. فقط 5%نوزادان مبتلا به کم کاری تیرویید نوزادان در هفته اول بر اساس علایم بالینی قابل تشخیص هستند.

 

وی گفت: بیماری کم کاری تیرویید نوزادان بسیار جدی است. عدم تشخیص به هنگام بیماری و یا شروع دیر هنگام درمان عوارضی بسیار مهم و غیرقابل برگشت ایجاد می کند. این بیماری می تواند باعث عوارض مهمی هم چون عقب ماندگی ذهنی، کوتاهی قد و افت تحصیلی شود. در بعضی موارد، در این بیماران کم شنوایی نیز وجود دارد. به دلیل وجود نداشتن عالیم مشخص بیماری در بدو تولد، غربالگری نوزادان در سنین 5-3 روز بعد از تولد اهمیت بسیار زیادی دارد و فقط با غربالگری، می توان در زمان مناسب بیماری را تشخیص داده و با درمان به هنگام از بروز عوارض آن پیشگیری کرد.

 

وی خاطرنشان کرد: نوزادان مبتلا به بیماری کم کاری تیرویید در اوایل تولد معمولا بدون علامت هستند و امکان تشخیص بیماران در 4 هفته اول تولد، با استفاده از علایم بالینی بسیار کم است. علایم بالینی بتدریج و تا حدود 6 ماهگی شیرخوار بروز می کنند. در نتیجه بااستفاده از علائم بالینی(و بدون انجام غربالگری نوزادان) تشخیص بیماری دیرهنگام انجام شده و کمبود هورمون تیرویید اثرات منفی خود را بر شیرخوار گذاشته و عقب ماندگی ذهنی اتفاق خواهد افتاد. از این رو، باید تمام نوزادان در روزهای 5-3 تولد غربالگری شوند تا اگر به این بیماری مبتلا هستند، با شروع درمان به موقع از عقب ماندگی ذهنی پیشگیری گردد.