گرمازدگی شدید تهدیدی خاموش در فصل گرم
در روزهای گرم سال، بهویژه در مناطق گرم و خشک یا مرطوب، گرمازدگی (Heat Stroke) یکی از فوریتهای شایع و تهدیدکننده حیات بوده که نیازمند شناخت و درمان سریع توسط کادر درمانی است. به گفته متخصص طب اورژانس بیمارستان امام علی (ع) بجنورد این وضعیت زمانی رخ میدهد که مرکز تنظیم حرارت بدن در هیپوتالاموس قادر به کاهش دمای بدن از طریق تعریق و تبخیر نباشد و دمای مرکزی بدن از ۴۰ درجه سانتیگراد فراتر رود.

دکتر رحمانیان در گفت و گو با وبدا؛ با بیان اینکه گرمازدگی به دو نوع کلاسیک (غیرفعال) که معمولاً در سالمندان یا بیماران مزمن در محیطهای گرم دیده میشود و نوع فعالیتی (اکتیو) که در جوانان طی ورزش یا فعالیت شدید فیزیکی در گرما رخ میدهد تقسیم میشود، افزود: علائم اولیه گرمازدگی شامل سردرد، تهوع، سرگیجه، ضعف، پوست گرم و خشک (در نوع کلاسیک) یا مرطوب و خیس (در نوع فعالیتی) و کرامپهای عضلانی است.
وی با بیان اینکه با پیشرفت بیماری، فرد ممکن است دچار اختلال سطح هوشیاری، گیجی، توهم، تشنج، تاکیکاردی و افت فشار خون شود، اضافه کرد: علائم جدی و اورژانسی شامل کاهش سطح هوشیاری، تشنج، دمای مرکزی بالای ۴۰ درجه، کاهش دفع ادرار و نارسایی چند ارگان است که در صورت تأخیر در درمان میتواند منجر به مرگ شود. تشخیص سریع و افتراق آن از سایر علل کاهش هوشیاری مانند سکته مغزی، هیپوگلایسمی یا عفونتهای سیستم عصبی مرکزی بسیار حیاتی است.
متخصص طب اورژانس بیمارستان امام علی (ع) بجنورد با تاکید بر اینکه درمان گرمازدگی باید بلافاصله و بدون انتظار نتایج آزمایشگاهی آغاز شود، عنوان کرد: اصول درمان شامل کاهش سریع دمای بدن (targeted cooling)، جایگزینی مایعات و مانیتورینگ علائم حیاتی است.
وی به روشهای مؤثر خنکسازی نیز اشاره و بیان کرد: غوطهوری در آب سرد (preferred method)، پاشیدن آب سرد به بدن همراه با جریان هوای قوی، استفاده از کیسههای یخ در نواحی گردن، زیر بغل و کشاله ران. تجویز وریدی سرم سرد و پایش دقیق تعادل مایعات از این روشها هستند. در موارد شدید، نیاز به مراقبت ویژه، تهویه مکانیکی و پایش تهاجمی فشار خون و عملکرد ارگانها وجود دارد.
وی با بیان اینکه یکی از عوامل شایع و اغلب نادیدهگرفتهشده بروز گرمازدگی در کودکان و حتی بزرگسالان، نشستن در خودروهای پارکشده در معرض آفتاب است.گفت: در کمتر از ۱۰ دقیقه، دمای داخل اتومبیل میتواند تا ۵۰ درجه سانتیگراد افزایش یابد. وی هشدار داد: صندلیهای تیرهرنگ، فرمان و کمربند ایمنی میتوانند به دمای سوختگی پوست برسند. کودکانی که در صندلیهای کودک یا در خودرو رها میشوند، در معرض گرمازدگی شدید و مرگ هستند.
وی ادامه داد: حتی در روزهای نسبتاً معتدل نیز خطر بالاست. به خانوادهها و رانندگان توصیه میشود هرگز کودکی را حتی برای چند دقیقه در خودرو تنها نگذارند، پیش از نشستن در خودرو آن را تهویه کنند و از پوششهای ضد گرما برای صندلیها استفاده نمایند.
متخصص طب اورژانس بیمارستان امام علی (ع) بجنورد تاکید کرد: در صورت مشاهده کودک محبوس در خودرو، فوراً با اورژانس تماس بگیرید و در صورت لزوم، پنجره را برای نجات او بشکنید.
دکتر رحمانیان موج گرما را (شرایط جوی که در آن احتمال گرمازدگی بیشتراست) ذکر و بیان کرد: از نظر سازمان جهانی بهداشت 5 روز متوالی دما 5 درجه بیشتر از دمای میانگین منطقه موج گرماست که برای شهر بجنورد دمای بالای 38 درجه نظر قرار می گیرد.
وی ادامه داد: از نظر سازمان هواشناسی ایران دمای بالای 40 درجه برای 3 روز یا بیشتر به صورت متوالی موج گرماست و خطر گمازدگی در این روزها بیشتر است.
نظر دهید