لزوم پیشگیری از حوادث احتمالی در چهارشنبه‌سوری با آگاه‌سازی و آموزش
مسئول واحد کاهش خطر و بلایا و حوادث معاونت بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی خراسان شمالی با بیان اینکه آموزش در پیشگیری از حوادث احتمالی در چهارشنبه‌سوری موثر است، گفت: متأسفانه در سال‌های اخير مراسم سنتی و زيبای اين شب رنگ ديگری به خود گرفته و تبديل به بازی‌های خطرناک با مواد منفجره و محترقه شده است که می‌تواند خطرات متعددی را برای افراد به دنبال داشته باشد.
سید اسماعیل حاتمی روز یکشنبه 21 اسفندماه 1401 در گفتگو با وب‌دا اظهار کرد: همچنین مراسم چهارشنبه‌سوری به آتش‌زدن بوته‌های خشک و پريدن از روی آتش به تجمع جوانان در خيابان‌ها، آتش‌زدن فشفشه و منفجر کردن ترقه و پرتاب سيگارت تبديل شده است که مجموعه این اقدامات، خطرات متعددی را براي بسیاری به دنبال خواهد داشت.
وی با بیان اینکه آمارها نشان می‌دهد 48 درصد آسیب دیدگان چهارشنبه‌سوری در گروه سنی10 تا20 سال قرار دارند و بیشترین گروه ( بیش از 34درصد آسیب‌دیدگان)، دانش‌آموزان بوده‌اند، ادامه داد: بنابراین آسيب‌هاي ناشي از مواد محترقه و منفجره يا آتش افروزی چهارشنبه‌سوری، تهديدی جدی برای سلامتی افراد (خصوصاً کودکان و نوجوانان) است و هرگونه بی‌توجهی به نکات ایمنی و سهل‌انگاری در برپایی مراسم چهارشنبه‌سوری می‌تواند زیان‌های جانی و مالی سنگین و غیر قابل جبرانی را در پی داشته باشد.
وی با اشاره به اینکه یکی از عوامل ضروری برای پیشگیری از حوادث و اتفاقات، ارتقای سطح آگاهی مردم و خصوصاً گروه‌های در معرض خطر است، خاطرنشان کرد: معلومات، آگاهی‌ها، نگرش، اعتقادات و باورهای افراد در مورد هر موضوعی نظیر حوادث چهارشنبه‌سوری عوامل مستعدکننده رفتار سالم و پیشگیری از این حوادث را تشکیل می‌دهد. این عوامل در فرد ایجاد انگیزه می‌کند تا رفتار خود را تغییر دهد و از بروز این حوادث جلوگیری کند.
مسئول واحد کاهش خطر و بلایا و حوادث معاونت بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی خراسان شمالی اضافه کرد: هر اندازه افراد درباره عواملی نظیر ترقه، مواد منفجره و محترقه دیگر و آتش بازی، که احتمال وقوع حادثه را افزایش می‌دهند، بیشتر بدانند در آن صورت بهتر خواهند توانست از احتمال وقوع این حوادث پیشگیری کنند.
وی افزود: برای پيشگيری از حوادث اسفناكی كه در مراسم آتش‌افروزی چهارشنبه‌سوری احتمال وقوع آن می‌رود، می‌توان از مدل پيشگيری از حوادث بهره برد و ابتدا آموزش والدین را مورد توجه قرار داد.
این مسئول ادامه داد: والـدین نه تنها نیازمند آمـوزش درباره خطراتی هستند که در سایه استفاده از مواد منفجره و آتش‌افروزی فرزندان آنها را تهدید می‌کند، بلکه به همان اندازه نیز نیازمند به آموزش درباره مشکلاتی هستند که کودکان در یادگیری راجع به این خطرات، با آنها مواجه هستند. والدین باید در این راستا مسئولیت بیشتری را بپذیرند و بیشتر به فکر سلامت کودکان خود باشند.
وی با بیان اینکه کودکان ذاتاً کنجکاو هستند و همزمان با رشد آنها برکنجکاوی و رشد مهارت‌هایشان افزوده می‌شود که این امر آنها را در معرض خطر قرار می‌دهد، یادآوری کرد: برنامه‌هایی که برای حفاظت بچه‌ها در مقابل صدمات صورت می‌گیرد باید کنجکاوی آنها و تغییرات مداوم در مهارت‌های آنها را در نظر بگیرد. باید کودکان و نوجوانان را تشویق کرد که از حوادث درک خوبی داشته باشند و به آنها آموزش داد که آنها در مقابل مواد محترقه و منفجره و آتش‌بازی آسیب‌پذیر هستند.
حاتمی، اقدامات محیطی را مرحله‌ای دیگر از مدل پیشگیری حوادث ذکر و بیان کرد: نوع اسباب بازی‌ها (نظیر ترقه، فشفشه، مواد محترقه)، لوازم بازی، زمین‌ها و میدان‌های مختلف تفریح در این زمینه، می‌توانند از عوامل ایجاد حوادث باشند.
وی عنوان کرد: در واقع اقدامات محیطی، به فراهم آوردن منابع و تسهیلات لازم برای یک رفتار صحیح (نظیر استفاده درست از مواد محترقه و ترقه و...) اشاره می‌کند و در مورد موضوع مورد بحث، امکانات و تسهیلات می‌تواند خود ترقه‌های استاندارد، محیط‌ها و زمینه‌ایی برای ترقه بازی، آتش بازی و حتی قیمت‌های مربوط به مواد محترقه و منفجره استاندارد باشد که فراهم نمودن این امکانات و تسهیلات نقش اساسی در کاهش حوادث چهارشنبه سوری دارد.
