بی‌تحرکی؛ دشمن خاموش مفاصل

دکتر گریوانی افزود: اثر بی‌تحرکی بر مفاصل، مانند اثر سیگار بر روی مفاصل است. وقتی مفاصل به حرکت درنیایند، بافت‌های نگهدارنده مفصل مانند عضلات و لیگامان‌ها ضعیف می‌شوند و زمینه برای درد، خشکی و تخریب مفصل فراهم می‌شود. هر ۴۵ دقیقه نشستن باید با حداقل ۱۰ دقیقه ایستادن یا راه رفتن همراه شود.

 

«گردن پیامکی»، بیماری قرن

وی به پدیده شایع «تکست نک» یا گردن پیامکی اشاره کرد و گفت: نگاه کردن طولانی به گوشی در حالت خم شدن گردن، فشار بسیار زیادی به مهره‌ها وارد می‌کند، هرچه زاویه خم شدن گردن بیشتر باشد، فشار به ستون فقرات گردنی ده‌ها برابر می‌شود. توصیه می‌شود هنگام استفاده از گوشی، آن را در سطح چشم نگه داریم. اگر این کار دشوار است، می‌توان از گردن‌بندهای اسفنجی موقت استفاده کرد.

 

چاقی و تخریب مفصل

این پزشک متخصص افزایش وزن را یکی از عوامل مهم ابتلا به سندرم متابولیک و تخریب مفاصل ذکر و بیان کرد: چاقی باعث ترشح ترکیبات التهابی موسوم به "سایتوکاین‌ها" می‌شود که غضروف مفصلی را تخریب می‌کنند. بنابراین، تغذیه سالم و کنترل وزن در کنار تحرک بدنی اصولی باید در دستور کار همگان باشد.

 

ورزش، شمشیر دو لبه

دکتر اسماعیل گریوانی عنوان کرد: ورزش مداوم و اصولی بهترین راه پیشگیری از دردهای اسکلتی است. اما ورزش‌های سنگین برای افراد بی‌تحرک و بدون آمادگی بدنی، آسیب‌زا هستند. مثلاً بدنسازی شدید یا دویدن روی سطوح سفت برای افرادی که زانوهای حساس دارند، می‌تواند خطرناک باشد. بنابراین مشورت با متخصص پیش از شروع هر برنامه ورزشی ضروری است.

 

درد مفصل را جدی بگیرید

دکتر گریوانی تأکید کرد: هر دردی قابل چشم‌پوشی نیست. دردهایی که با استراحت کاهش نمی‌یابند یا با فعالیت عادی زندگی تداخل دارند، باید بررسی شوند. متأسفانه بسیاری از افراد، درد مفاصل را با درد عضلات می‌گیرند. باید بدانیم هر عضوی از بدن که قابلیت حرکت دارد، دارای مفصل است و دردهای مفصلی اگر به‌موقع درمان نشوند، درمان‌پذیری سخت‌تری خواهند داشت.

 

نقش تغذیه و ویتامین‌ها در سلامت مفصل

وی درباره نقش ویتامین‌ها افزود: کمبود ویتامین D می‌تواند تعادل مواد معدنی استخوان‌ها را مختل کند. همچنین ویتامین‌های گروه B، به‌ویژه B12، در سلامت سیستم عضلانی و عصبی نقش دارند. با تغذیه متعادل می‌توان تا حد زیادی نیاز بدن به این ریزمغذی‌ها را تأمین کرد.

 

زانو بند، آری یا نه؟

عضو هیئت علمی دانشگاه با بیان اینکه اگر فردی مشکل ساختاری خاصی ندارد، استفاده بی‌رویه از زانوبند تنها صورت مسئله را پاک می‌کند. ادامه داد: زانوبندهای حمایتی در افراد سالم می‌تواند باعث ضعف عضلات چهارسر ران شود و در درازمدت درد را افزایش دهد. اما برای ورزشکاران یا افرادی که تحرک بالایی دارند، استفاده از زانوبند حین فعالیت فیزیکی می‌تواند از آسیب جلوگیری کند. در هر صورت، استفاده از زانوبند باید زیر نظر پزشک انجام شود.

 

صدای مفاصل، همیشه نگران‌کننده نیست

وی گفت: شنیدن صدا یا کلیک مفصل به تنهایی نشانه مشکل جدی نیست، اما اگر این صدا همراه با درد یا محدودیت حرکتی باشد، نیاز به بررسی تخصصی دارد.

 

مکمل‌ها، ژلاتین و پای مرغ؛ افسانه یا واقعیت؟

دکتر گریوانی خاطرنشان کرد: هنوز شواهد کافی درباره اثر ژلاتین یا پای مرغ بر بازسازی مفاصل در دست نیست و این حوزه نیاز به مطالعات بومی و دقیق دارد. فعلاً نمی‌توان با اطمینان آن‌ها را توصیه کرد.

 

ارگونومی محیط کار؛ یک ضرورت

دکتر گریوانی تأکید کرد:برای پیشگیری از دردهای مفصلی، ارگونومی میز، صندلی، زاویه مانیتور و ارتفاع آن باید استاندارد باشد. اصلاح سبک زندگی و رعایت نکات ساده اما مؤثر، می‌تواند تا ۲۷ درصد از هزینه‌های درمانی آینده بکاهد، حتی اگر تنها یک درصد از این توصیه‌ها عملی شود.