با شروع فصل پاییز و سرمای هوا، چرا خطر ابتلا به آنفلوانزا افزایش پیدا می‌کند؟

دکتر یوسفی : ویروس آنفلوانزا در هوای خنک و خشک پایدارتر می‌شود و چون افراد بیشتر در فضاهای بسته کنار هم قرار می‌گیرند، احتمال انتقال بیماری چند برابر می‌شود. امسال هم با بازگشایی مدارس و قرار گرفتن دانش‌آموزان در کلاس‌های شلوغ، شرایط برای انتشار ویروس مهیاتر است.

 

مهم‌ترین راه‌های پیشگیری از ابتلا به آنفلوانزا چیست؟

دکتر یوسفی : واکسیناسیون سالانه مخصوصاً برای گروه‌های پرخطر مثل کودکان، سالمندان، بیماران قلبی، ریوی و مبتلایان به آسم بسیار ضروری است. شست‌وشوی مرتب دست‌ها، استفاده از ماسک در محیط‌های بسته، تهویه مناسب کلاس‌ها و ادارات، تغذیه سالم و خواب کافی نیز نقش اساسی در تقویت سیستم ایمنی و پیشگیری از ابتلا دارد. توصیه اینجانب این است که همه افرادی که امکان استفاده از واکسن آنفولانزا رادارند، صرف نظر تز سن، و با صلاحدید پزشک تزریق نمایند.

 

بعضی‌ها می‌گویند آنفلوانزا همان سرماخوردگی است. واقعاً تفاوت این دو چیست؟

دکتر یوسفی: سرماخوردگی معمولاً با علائم خفیفی مثل گلودرد و آبریزش بینی شروع می‌شود و فرد توان انجام کارهای روزمره را دارد. اما آنفلوانزا ناگهانی و شدید بروز می‌کند؛ تب بالا می‌رود، بدن‌درد شدید، سردرد و کوفتگی ایجاد می‌شود و فرد ناگهان زمین‌گیر می‌شود. اشتباه گرفتن این دو باعث می‌شود درمان به‌موقع انجام نشود.

 

بعضی والدین تصور می‌کنند وقتی کودکشان علائم سرماخوردگی دارد، با یک شربت سرخود یا داروی گیاهی خوب می‌شود. خوددرمانی چه خطراتی دارد؟

 

دکتر یوسفی: این یکی از بزرگ‌ترین اشتباهات است. آنفلوانزا ممکن است شبیه سرماخوردگی ساده شروع شود اما در مواردی می‌تواند به ذات‌الریه، التهاب قلب یا تشدید آسم منجر شود. مصرف دارو بدون تشخیص پزشک می‌تواند علائم را بپوشاند و باعث تأخیر در درمان شود، ضمن اینکه استفاده نابجای آنتی‌بیوتیک مقاومت دارویی ایجاد می‌کند و بدن در برابر عفونت‌های بعدی بی‌دفاع می‌ماند.

 

آیا دمنوش‌ها و داروهای گیاهی می‌توانند آنفلوانزا را درمان کنند؟

دکتر یوسفی: نوشیدنی‌های گرم مثل دمنوش آویشن یا زنجبیل می‌توانند به کاهش علائم کمک کنند، اما درمان محسوب نمی‌شوند. مردم باید بین «کمک‌کننده» و «درمان‌کننده» تفاوت قائل شوند. هیچ دمنوشی جایگزین مراجعه به پزشک و مصرف داروهای مناسب نیست.

 

مدت زمان واگیرداری آنفلوانزا چقدر است؟

دکتر یوسفی: فرد مبتلا از یک روز قبل از ظاهر شدن علائم تا حدود پنج تا هفت روز پس از شروع بیماری می‌تواند دیگران را آلوده کند. کودکان و افراد با ضعف ایمنی ممکن است تا دو هفته ناقل باشند. به همین دلیل، بازگشت زودهنگام به مدرسه یا محل کار خطرناک است.

 

آیا دانش‌آموز یا کارمندی که سرفه، تب یا آبریزش بینی دارد می‌تواند به مدرسه یا محل کار برود؟

دکتر یوسفی: به هیچ عنوان. حضور فرد مبتلا در کلاس یا اداره یعنی انتقال ویروس به چندین نفر دیگر. والدین باید بپذیرند که سلامت دیگران هم مهم است. اگر علائم وجود دارد، کودک باید در خانه استراحت کند و پس از تأیید پزشک به مدرسه برگردد. همین موضوع درباره کارمندان هم صدق می‌کند و کارفرمایان باید همکاری لازم را داشته باشند.

 

اگر فردی مبتلا شد، بهترین نحوه مراقبت چیست؟

دکتر یوسفی: استراحت کافی، مصرف مایعات گرم، تغذیه مقوی و مراجعه به پزشک در صورت تداوم تب یا تشدید علائم ضرورت دارد. از حضور در اجتماع، دست دادن، روبوسی و استفاده مشترک از وسایل شخصی باید خودداری شود تا دیگران مبتلا نشوند.

 

چه زمانی باید فوراً به پزشک مراجعه کرد؟

دکتر یوسفی: اگر تب بیشتر از سه روز ادامه داشت، تنگی نفس، درد قفسه سینه، استفراغ شدید، خواب‌آلودگی غیرعادی یا علائم بی‌حالی شدید مشاهده شد، مراجعه فوری لازم است. در بیماران قلبی، ریوی، دیابتی و کودکان زیر پنج سال، حتی علائم خفیف هم باید جدی گرفته شود.

 

توصیه پایانی شما به خانواده‌ها و مدارس چیست؟

دکتر یوسفی: با رعایت چند نکته ساده می‌توان از یک بیماری آزاردهنده و گاهی خطرناک جلوگیری کرد. لطفاً آنفلوانزا را جدی بگیرید، واکسن را به موقع تزریق کنید و اجازه ندهید افراد بیمار وارد جمع شوند. پیشگیری مسئولیت فردی نیست؛ یک وظیفه اجتماعی است.