فوق تخصص مغز و اعصاب کودکان در دانشگاه علوم پزشکی خراسان شمالی تشریح کرد:
علل، علائم، تشخیص و پیشگیری از فلج مغزی(CP) در کودکان
فوق تخصص مغز و اعصاب و کودکان دانشگاه علوم پزشکی خراسان شمالی، به تشریح بیماری فلج مغزی(CP) پرداخت و گفت: این بیماری از شایعترین اختلال حرکتی در دوران کودکی است که بر اثر عوامل گوناگون به نقص مغزی غیرپیشرونده منجر میشود، این نقص بر توانایی حرکت، شکل نشستن، راه رفتن و هماهنگی حرکات بدن تأثیر میگذارد.
دکتر میثم بابایی روز دوشنبه 17 دی ماه 1403 در گفت و گو با وبدا با بیان اینکه شیوع این بیماری در کشورهای مختلف متفاوت است و حدود 1 تا 4 مورد از هر هزار تولد زنده را شامل میشود، عنوان کرد: غربالگری زودهنگام این بیماری اهمیت بسیاری دارد، زیرا با تشخیص به موقع میتوان اقداماتی برای پیشگیری از پیشرفت عوارض و بهبود کیفیت زندگی بیماران انجام داد.
علل ایجاد CP
عضو هیئت علمی دانشگاه علوم پزشکی خراسان شمالی، عوامل متعددی را به عنوان دلایل فلج مغزی معرفی و بیان کرد: در دوران رشد مغز (از دوران جنینی تا دو یا سه سالگی) CP، به دلایلی از جمله زایمان زودرس، وزن کم هنگام تولد،عفونتهای مادر یا نوزاد، ضربه و حوادث عروقی و علل ژنتیکی ایجاد می شود.
این متخصص ناسازگاری گروه خونی مادر و نوزاد را نیز از علل CP دانست و عنوان کرد: زردی شدید ناشی از ناسازگاری گروه خونی، در صورت عدم درمان به موقع، میتواند باعث آسیب مغزی شود.
دکتر بابایی توضیح داد که آسیب مغزی در این بیماری غیرپیشرونده است و اگر آسیب مغزی پس از 4 سالگی رخ دهد، دیگر به عنوان فلج مغزی شناخته نمیشود.
علائم بالینی
دکتر بابایی با بیان اینکه فلج مغزی علائم گستردهای دارد که بر اساس شدت و نوع آسیب مغزی متغیر است، ادامه داد: برخی از این علائم اختلال در مهارتهای حرکتی، شامل سفتی اندامها، حرکات اضافی و کنترلنشده، یا عدم تعادل در حرکات.استفاده ناهماهنگ از اندامها، برای مثال، نوزاد ممکن است اشیاء را فقط با یک دست بگیرد یا در هنگام خزیدن پاهای خود را روی زمین بکشد.
وی به راه رفتن غیرعادی هم اشاره کرد و گفت: راه رفتن روی نوک انگشتان یا حرکت با پاهای قیچیشده از علائم این اختلال است.
به گفته وی مشکلات در دویدن نیز از علائم است و کودکان مبتلا ممکن است در هنگام دویدن مکرراً زمین بخورند، اختلال در عملکردهای دیگر شامل مشکلات در بینایی، شنوایی، گوارش و حتی عفونتهای مکرر ادراری نیز می تواند از علائم CP باشد.
وی یادآوری کرد: کودکان مبتلا ممکن است از نظر ذهنی نیز دچار اختلال باشند و برخی از آنها به دلیل شدت بیماری نیاز به داروهای ضدتشنج داشته باشند.
فوق تخصص مغز و اعصاب کودکان تشخیص فلج مغزی را عمدتاً بالینی دانست و تأکید کرد که یافتههای پاراکلینیکی مانند MRI مغزی میتواند به تأیید تشخیص کمک کند.
دکتر بابایی با اشاره به اهمیت پیشگیری، برخی اقدامات را برای کاهش خطر بروز فلج مغزی معرفی و عنوان کرد: تزریق آمپول رگام در مادران با ناسازگاری گروه خونی، پیشگیری از زایمان زودرس از طریق مراقبتهای دوران بارداری، مدیریت صحیح زردی نوزادان پس از تولد، مراقبتهای دقیق در دوران بارداری، از جمله پیشگیری از عفونتها، کاهش خطر آسیبهای مغزی در دوران نوزادی و خردسالی از عوامل کاهش خطر است.
مدیریت و درمان
او تأکید کرد: آسیب مغزی در CP پیشرفت نمیکند، اما شدت علائم بر کیفیت زندگی کودک تأثیر میگذارد. اقدامات درمانی شامل توانبخشی، فیزیوتراپی، کاردرمانی و گاهی مداخلات جراحی است، همچنین، داروهای کنترل تشنج و اسپاستیسیته در موارد شدیدتر تجویز میشود.
دکتر بابایی با تأکید بر اهمیت آگاهی والدین، گفت که تشخیص زودهنگام و مراجعه به متخصصان میتواند تأثیر بسزایی در بهبود زندگی کودکان مبتلا داشته باشد. غربالگری و پیشگیری در دوران بارداری، همراه با مراقبتهای پس از تولد، کلید کاهش شیوع و شدت این بیماری است.
نظر دهید