تقی رحمتی در گفت‌وگو با وبدا به مناسبت سومین روز از هفته پیشگیری از مسمومیت‌ها با شعار «پیشگیری از مسمومیت ناشی از گازها و مونوکسیدکربن» اظهار کرد: مونوکسیدکربن گازی بی‌رنگ، بی‌بو، بی‌مزه و غیرمحَرک است که در اثر سوخت ناقص مواد سوختنی مانند گاز، نفت، بنزین، گازوئیل، ذغال و دود اگزوز خودرو تولید می‌شود. این گاز به دلیل عدم‌قابلیت تشخیص با حواس انسان، به‌عنوان «قاتل خاموش» شناخته می‌شود.

رحمتی افزود: با شروع فصل سرما، ضروری است پیش از راه‌اندازی وسایل گرمایشی گازسوز و نفتی، اتصالات، شیلنگ‌ها و دودکش‌ها از نظر نشتی، انسداد یا خرابی بررسی شوند. اطمینان از نصب صحیح دودکش‌ها و خروج مناسب گازهای ناشی از احتراق، مهم‌ترین اقدام در پیشگیری از مسمومیت است.

وی اظهار کرد: علائم اولیه تماس با مونوکسیدکربن شامل سردرد، سرگیجه، احساس فشار در شقیقه‌ها، وزوز گوش و خواب‌آلودگی است که در ادامه ممکن است به تهوع، استفراغ، تپش قلب، کاهش سطح هوشیاری، کما و مرگ منجر شود. علائم این مسمومیت در کودکان زودتر و با شدت بیشتری بروز می‌کند.

او گفت: سرد بودن لوله دودکش بخاری نشانه‌ای از انسداد مسیر خروج دود است و استفاده از بخاری‌های بدون دودکش تنها در محیط‌هایی که تهویه مناسب دارند مجاز است. همچنین نصب آب‌گرم‌کن یا پکیج در حمام یا فضاهای کوچک و بسته به دلیل خطر تجمع گاز مونوکسیدکربن اکیداً ممنوع است.

دانش‌آموخته مدیریت بحران و فوریت‌های پزشکی تأکید کرد: در هنگام بروز آتش‌سوزی علاوه بر گاز مونوکسیدکربن، گاز سیانید حاصل از سوختن مواد پلاستیکی نیز می‌تواند موجب خفگی و مرگ شود. تماس طولانی‌مدت با مقادیر پایین مونوکسیدکربن به‌ویژه در کودکان، ممکن است با اختلالات رفتاری، کاهش حافظه و افت ضریب هوشی همراه باشد.

رحمتی با بیان اینکه حتی در دود سیگار نیز مقادیری از مونوکسیدکربن وجود دارد، افزود: استعمال طولانی‌مدت سیگار می‌تواند منجر به مسمومیت مزمن با این گاز شود. همچنین استفاده از بخاری یا گاز پیک‌نیکی در خودرو برای گرم‌کردن فضا، خطر بروز مسمومیت کشنده را در پی دارد.

وی ادامه داد: حضور در گاراژهای دربسته با خودرو روشن، خوابیدن در اتومبیل با کولر یا بخاری فعال، یا روشن‌گذاشتن خودرو در محیط بسته از عوامل خطر جدی برای بروز مسمومیت با مونوکسیدکربن است.

رحمتی در تشریح اقدامات اولیه در مواجهه با فرد مسموم گفت: نخستین اقدام حیاتی، انتقال سریع مصدوم به هوای آزاد و بازکردن مسیر تنفسی است. در صورت قطع تنفس، باید بلافاصله احیای قلبی‌ریوی آغاز شود و بیمار در سریع‌ترین زمان ممکن به مراکز درمانی منتقل گردد.

وی در پایان با اشاره به آمار مأموریت‌های اورژانس ۱۱۵ در زمینه مسمومیت با مونوکسیدکربن اظهار کرد: در شش‌ماهه دوم سال ۱۴۰۳، تعداد ۸۳ مأموریت مرتبط با مسمومیت با گاز CO در سطح استان خراسان شمالی ثبت شده است که در جریان آن ۱۷۸ نفر دچار مسمومیت شدند.

رحمتی گفت: رعایت توصیه‌های ایمنی ساده مانند بررسی منظم دودکش‌ها، تهویه مناسب و آموزش عمومی خانواده‌ها می‌تواند از تکرار این حوادث تلخ جلوگیری کند.