بایدها و نبایدهای تغذیهای برای بیماران مبتلا به HIV
متخصص تغذیه و رژیم درمانی و عضو هیئت علمی دانشگاه علوم پزشکی خراسان شمالی، با توجه به اهمیت تغذیه مناسب برای بیماران HIV و مدیریت این بیماری گفت: تغذیه نقش کلیدی در حفظ سلامت و ارتقای کیفیت زندگی بیماران مبتلا به HIV (ایدز) ایفا می کند.
دکتر زهره سادات سنگ سفیدی روز دوشنبه سوم دی ماه 1403 در گفت و گو با وبدا با تأکید بر اهمیت تغذیه در بیماران مبتلا به ایدز، بیان کرد: تغذیه صحیح میتواند به بهبود سیستم ایمنی، حفظ وزن و توده عضلانی، جلوگیری از کمبودهای تغذیهای، کاهش ابتلا به بیماریهای ثانویه و تقویت اثرات درمانی داروها کمک کند.
وی افزود: میوه ها و سبزیجات سرشار از انواع ویتامین ها، مواد معدنی و ترکیبات آنتیاکسیدانی هستند که در عملکرد سیستم ایمنی موثر هستند و می توانند از سیستم ایمنی بدن محافظت کنند. لذا توصیه می شود بیماران روزانه به میزان کافی از انواع مختلف میوه ها و سبزیجات استفاده کنند.
وی با اشاره به کاهش وزن بیماران اچ آی وی، ادامه داد: افزایش تعداد وعدههای غذایی با کاهش حجم هر وعده، مصرف مواد غذایی پرکالری و پرپروتئین مانند گوشت بدون چربی، تخممرغ، غلات کامل، مغزها و استفاده متعادل از روغنهای گیاهی از جمله روشهای مؤثر در مدیریت وزن هستند.
وی با بیان اینکه بدن از پروتئین برای ساخت عضله و تقویت سیستم ایمنی استفاده میکند، اضافه کرد: مواد غذایی حاوی پروتئین مانند گوشت قرمز بدون چربی، مرغ، ماهی، تخممرغ، شیر و لبنیات، حبوبات و آجیل است و بیماران باید روزانه به میزان کافی از منابع پروتئینی استفاده کنند. در صورت کمبود وزن یا قرار داشتن در مرحله آخر بیماری HIV ، بیماران باید پروتئین بیش تری مصرف کنند.
دکتر سنگ سفیدی عنوان کرد: کربوهیدراتها مهم ترین منبع تأمین کننده انرژی برای بدن هستند، کربوهیدراتهای موجود در غلات سبوسدار مانند برنج قهوهای، نان گندم، جو سبوسدار و حبوبات منبع غذایی خوبی محسوب میشوند، غلات کامل سرشار از ویتامینهای گروه B و فیبر هستند که در عملکرد سیستم ایمنی می توانند کمک کننده باشند.
این متخصص تغذیه و رژیم درمانگر ادامه داد: در مبتلایان به بیماری ایدز، احتمال ابتلا به مشکلات قلبی به دنبال ارودرمانی افزایش پیدا میکند. علاوه براین، مصرف زیاد قند و نمک خطر ابتلا به بیماری های قلبی عروقی را افزایش می دهد. بنابراین توصیه میشود بیماران مصرف روزانه قند و نمک خود را محدود کنند.
دکتر سنگ سفیدی عنوان کرد: چربی به تامین انرژی بدن کمک میکند. با این حال مصرف زیاد چربی ها بویژه چربیهای اشباع و ترانس می تواند خطر بیماری ها همچون بیماری های قلبی عروقی را افزایش دهد. از سویی مصرف داروهای ضد ویروس در بیماران دچار ایدز ممکن است موجب افزایش کلسترول و تری گلیسرید خون شود، به همین منظور توجه به پیشگیری از بیماری های قلبی عروقی در این بیماران اهمیت ویژه ای دارد. لذا توصیه می شود مصرف منابع غذایی حاوی چربیهای اشباع و ترانس مانند شیر و لبنیات پرچرب، گوشت های پرچرب، فست فودها، چیپس محدود شود و در مقابل میزان متناسب و متعادلی از منابع چربی های غیر اشباع مانند آجیل، روغنهای گیاهی نظیر روغن زیتون، روغن کنجد، روغن کانولا مصرف کنند.
وی توصیه هایی را برای کنترل اسهال در این بیماران مطرح و بیان کرد: برای کاهش علائم، مصرف کربوهیدراتهای ساده مانند برنج سفید و کراکرها، پرهیز از غذاهای پرچرب، شیر و محصولات لبنی، و مواد غذایی حاوی قند زیاد مؤثر است. همچنین، کاهش مصرف فیبر و استفاده از مواد غذایی حاوی پروبیوتیکها و پریبیوتیکها مانند ماست و موز، کمک شایانی به بهبود وضعیت گوارش میکند.
وی افزود: مصرف ویتامینها و مواد معدنی نظیر ویتامینهای A، C، E، D و گروه B، همچنین روی، سلنیوم، آهن و کلسیم، برای تقویت سیستم ایمنی و پیشگیری از عفونتها ضروری است. منابع این مواد شامل گوشت قرمز، مرغ، ماهی، تخممرغ، سبزیجات برگ سبز و لبنیات است.
همچنین، دکتر سنگسفیدی در مورد بهبود وضعیت اشتها، تهوع و زخمهای دهان/حلق/مری توصیه کرد: برای افزایش اشتها، مصرف وعدههای کوچک و متنوع و غذاهای پرانرژی مانند کره بادامزمینی مناسب است. در صورت تهوع، مصرف غذاهای خشک مانند کراکر و پرهیز از غذاهای پرچرب و بودار توصیه میشود. برای زخمهای دهانی نیز غذاهای نرم و مرطوب همراه با پرهیز از غذاهای سخت و اسیدی مفید هستند.
این متخصص تغذیه تأکید کرد: تغذیه مناسب نه تنها سلامت بیماران را بهبود میبخشد، بلکه اثرات درمانهای دارویی را نیز به حداکثر میرساند و کیفیت زندگی را ارتقا میدهد.
نظر دهید