دکتر سماعی روز شنبه 24 آبان ماه 1404 در گفت و گو با وبدا با بیان اینکه آنتی‌بیوتیک‌ها تنها بر باکتری‌ها مؤثرند و هیچ اثری بر ویروس‌ها ندارند، اظهار کرد: متأسفانه بسیاری از بیماران بدون مراجعه به پزشک اقدام به مصرف آنتی‌بیوتیک می‌کنند، در حالی که تشخیص منبع عفونت، اینکه باکتریایی است یا ویروسی، تنها با بررسی تخصصی امکان‌پذیر است.

 

وی افزود: این پزشک است که تعیین می‌کند چه آنتی‌بیوتیکی، با چه دوزی و در چه مدت زمان برای بیمار مناسب است. مصرف خودسرانه نه‌تنها به سلامت فرد آسیب می‌زند، بلکه جامعه را در معرض مقاومت آنتی‌بیوتیکی قرار می‌دهد. مشکلی که باعث می‌شود باکتری‌ها در برابر داروها مقاوم شده و اثر داروها کاهش پیدا کند.

 

پیچیده شدن روند درمان با مصرف اشتباه

دکتر سماعی گفت: اگر انتخاب آنتی‌بیوتیک اشتباه باشد، درمان به تعویق می‌افتد و بیماری پیچیده‌تر می‌شود. در بسیاری از موارد، بیماری‌ای که می‌تواند با یک آنتی‌بیوتیک ساده درمان شود، به دلیل مصرف نادرست به مرحله‌ای می‌رسد که بیمار نیاز به بستری، مصرف داروهای قوی‌تر و تحمل عوارض بیشتر دارد.

 

وی ادامه داد: آنتی‌بیوتیک‌های قوی برای عفونت‌های پیچیده‌تر هستند. اگر این داروها را بی‌دلیل مصرف کنیم، زمانی که واقعاً به آن‌ها نیاز داشته باشیم دیگر اثر کافی نخواهند داشت. بسیاری از آنتی‌بیوتیک‌های مفید در جهان به همین دلیل کارایی خود را از دست داده‌اند.

 

این داروساز تأکید کرد: آنتی‌بیوتیک درواقع یک سم کنترل‌شده است و زمانی باید مصرف شود که بدن واقعاً به آن نیاز دارد. مصرف بی‌مورد آن، سم را همراه با عوارض مختلف وارد بدن می‌کند.

 

وی افزود: مقاومت آنتی‌بیوتیکی مقابله همگانی می‌خواهد. هر فرد باید بداند که مصرف این داروها بدون تجویز پزشک، سلامت کل جامعه را تهدید می‌کند.

 

دکتر سماعی بیان کرد: آنتی‌بیوتیک‌ها بسته به نوعشان، عوارض مختلفی دارند و انتخاب آن برای هر بیمار باید با توجه به سن، بیماری‌های زمینه‌ای و داروها یا مکمل‌های مورد استفاده انجام شود. حتی زمان صحیح مصرف نیز اهمیت دارد و اگر دارو در زمان مناسب مصرف نشود، اثرگذاری آن کاهش می‌یابد. همچنین دوره درمان باید کامل شود.

 

وی ادامه داد: بسیاری از تب‌ها و سرماخوردگی‌ها منشأ ویروسی دارند و آنتی‌بیوتیک هیچ اثری روی روند بیماری ندارد. نه طول دوره را کوتاه می‌کند و نه علائم را کاهش می‌دهد؛ بلکه ممکن است عوارض گوارشی و مقاومت آنتی‌بیوتیکی ایجاد کند.

 

این داروساز توضیح داد: تب باید کنترل شود، اما تکرار تب بسته به نوع بیماری متفاوت است. اگر تب طی دو تا سه روز برطرف نشد، باید دوباره به پزشک مراجعه کرد. در نوزادان و سالمندان حساسیت بیشتری وجود دارد.

 

دکتر سماعی درباره تصور رایج مردم گفت: زرد یا سبز شدن ترشحات بینی همیشه به معنی عفونت باکتریایی نیست و تنها با معاینه پزشک مشخص می‌شود.

 

وی شست‌وشوی بینی، رعایت بهداشت دست، استفاده از ماسک و داشتن سبک زندگی سالم را از مهم‌ترین روش‌های پیشگیری از بیماری‌های عفونی عنوان کرد.

 

این داروساز با اشاره به آمار مصرف در کشور گفت: سرانه مصرف آنتی‌بیوتیک در استان خراسان شمالی بسیار بالاست و این مسئله نیازمند فرهنگ‌سازی گسترده است.