مقدمه
امروزه با افزایش روزافزون علوم به ویژه علوم مرتبط با سلامت و از سویی گسترش و تنوع تقاضا برای دریافت خدمات سلامتی روبرو هستیم. همچنین محدودیت منابع موجود در تمامی جوامع برای پاسخگویی به این نیازها مشهود و معلوم است که بیشک نیاز به مدیریت کارآمد و موثر و برنامهریزی دقیق، به هنگام، متوازن و پاسخگویی به تمام مطالبات را طلب میکند، برنامهای که بتواند نه تنها مشکلات و معضلات اکنون را راهگشایی نماید بلکه با دیدی وسیع، همه جانبه، به هنگام و آیندهنگر تغییرات و تحولات آینده را نیز مد نظر داشته باشد. تحولاتی مانند تغییر در تقاضا، تغییرات روند سلامتی در جوامع، دگرگونیهای جمعیتی همچنین تفاوتهایی که در منابع موجود ایجاد خواهد شد را مشخص و راه آینده و روش مقابله با مشکلات پیشرو را نیز معین کند.
تدوین برنامه راهبردی برای ارائه هر گونه خدماتی در سازمانها و ارگانهای مختلف همواره ابزاری بوده است که بتوان به اهداف امروز و فردای جوامع پاسخی مناسب داد و با بازنگری آن در دورههای زمانی معین، مسیر و مقصد را آشکار نمود. بنا بر آنچه گفتیم ضرورت تدوین برنامه راهبردی و متعاقب آن تبعیت برنامههای عملیاتی از برنامههای راهبردی امری است اجتنابناپذیر و ضرورتی است که همواره مورد تاکید وزارت بهداشت و درمان و به تبع آن دانشگاههای علوم پزشکی قرار داشته است.
آنچه در ادامه این مجموعه خواهد آمد برنامه راهبردی دانشگاه علوم پزشکی خراسان شمالی برای سالهای 1400-1404 است که به همت معاونتهای مختلف این دانشگاه و باستناد اسناد بالادستی (سند چشمانداز بیست ساله، قانون برنامه ششم توسعه، سیاستهای کلی سلامت، سند راهبردی پنج ساله توسعه طرح آمایش نظام سلامت و ...) گردآوری، تهیه و تدوین شده است و امید است که با همت کارکنان و حمایتهای وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی مورد اجرا و ارزشیابی واقع شود.
اینجانب ضمن تشکر و سپاس از آقای دکتر سید احمد هاشمی و همه عزیزانی که در تدوین این برنامه از هر گونه سعی، تلاش و کوششی دریغ نورزیدهاند؛ رجاء واثق دارم که با همت تمامی دستاندرکاران و با عنایت و لطف الهی بتوانیم در انجام رسالت و مأموریت دانشگاه توفیق حاصل نماییم.
دکتر جواد شاهین فر
سرپرست دانشگاه علوم پزشکی خراسان شمالی
پیشگفتار
با اتكال به قدرت لايزال الهي و در پرتو ايمان و عزم ملـي و كوشـش برنامـهريـزي شـده و مدبرانـه جمعي و در مسير تحقق آرمانها و اصول قانون اساسي، در چشمانداز بيست ساله، ايران كشوري است توسعه يافته با جايگاه اول اقتصادي، علمي و فناوري در سطح منطقـه، بـا هويـت اسلامي و انقلابي، الهام بخش در جهان اسلام و با تعامل سازنده و مؤثر در روابط بين الملل. در سند چشمانداز بیست ساله کشور اهداف والایی در حوزههای مختلف، برای توسعه و ارتقاء جایگاه کشور در نظر گرفته شده است که برخی از اهداف آن در حیطه آموزش، پژوهش و سلامت عبارتند از:
- برخورداری از سلامت، رفاه، امنيت غذايي، تأمين اجتماعي، فرصتهاي برابر، توزيع مناسب درآمـد، نهاد مستحكم خانواده، به دور از فقر، فساد، تبعيض و بهرهمند از محيط زيست مطلوب.
- اصلاح نظام آموزشي كشور، شامل: آموزش و پرورش، آموزش فني و حرفهاي، آموزش عالي و كارآمد كردن آن براي تأمين منابع انساني مورد نياز در جهت تحقق اهداف چشمانداز.
- تلاش در جهت تحقق عدالت اجتماعي و ايجاد فرصتهاي برابر و ارتقـاء سـطح شاخـصهايي از قبيل آموزش، سلامت، تأمين غذا، افزايش درآمد سرانه و مبارزه با فساد.
- پشتيباني از كارآفريني، نوآوري و استعدادهاي فني و پژوهشي.
- ارتقاء بازار سرمايه ايران و اصلاح ساختار بانكي و بيمهاي كشور با تأكيد بر كـارآيي، شـفافيت، سلامت و بهرهمندي از فناوريهاي نوين.
از مهمترین مسیرهای دستیابی به اهداف چشمانداز بيست ساله كشور تهیه برنامه راهبردی سازمانهاست تا بر اساس آن گام به گام به تحقق این اهداف نزدیکتر شود. در این برنامه لازم است با شناخت محیط داخلی و خارجی، فرصتها، تهدیدها و نقاط ضعف و قوت سازمان مشخص شده تا بر اساس آن ماموریت، اهداف و راهبردهای مناسب تعیین شود. از جمله مهمترين الزامات براي توسعه و رسیدن به اهداف، ميتوان به ارتقاء نقش دانشگاهها و استقلال عمل آنها همراه با توسعه نظام اعتباربخشي، تخصيص بر مبناي عملكرد، حضور مؤثر و جدي اعضاء هيأت علمي و ساير سرمايههاي انساني مرتبط با فناوري و نوآوري (شامل محققين، پشتيبانان تحقيق، ارايه كنندگان آموزش) و در حوزه سلامت، مشخص بودن ارتباط فعاليتها با ارتقاي سلامت آحاد مردم در اين نهادها اشاره كرد.
بعد از تقسیم استان خراسان بزرگ به سه استان خراسان شمالی، خراسان رضوی و خراسان جنوبی، دانشکده علوم پزشکی استان خراسان شمالی در مورخه 22/1/84 با ابلاغ مقام محترم وزارت بهداشت و درمان وقت، از دانشگاه علوم پزشکی مشهد منفک و مستقل گردید و در مورخه 21/2/87 با تصویب شورای گسترش وزارت بهداشت و درمان و آموزش پزشکی، دانشکده پزشکی به دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی و درمانی خراسان شمالی ارتقاء یافت. اولین برنامه راهبردی دانشگاه علوم پزشکی خراسان شمالی در سال 1390 به همت ریاست محترم وقت دانشگاه و همکاری معاونتها (معاونتهای آموزشی، بهداشتی، تحقیقات و فناوری، توسعه مدیریت و منابع، درمان، دانشجویی و فرهنگی و غذا و دارو) تدوین شد. اکنون با گذشت قریب به 6 سال از اولین برنامه راهبردی دانشگاه علوم پزشکی خراسان شمالی، زمان آن فرا رسیده است که با بررسی نقاط قوت و ضعف و تهدیدها و فرصتهای موجود به ویژه به دنبال بروز پاندمی کووید-19 و تحولات صورت گرفته در حوزههای مختلف آموزش، پژوهش، سلامت و رفاه جامعه، در برنامهریزی راهبردی دانشگاه بازنگری صورت گیرد تا افق پیشروی دانشگاه علوم پزشکی خراسان شمالی را تا پنج سال آینده روشن نماید.
برنامه راهبردی دانشگاه